24 saatlıq lokal antiterror tədbirləri: separatizmə ölümcül zərbə - Sülh prosesi sürətlənəcək?

1991-ci ildən başlayaraq, ermənilər Azərbaycan ərazisində 1 milyondan çox mina basdırıblar. Ölkəmizə qarşı aparılan mina terroru 3 400 nəfərə yaxın həmyerlimizin həyatına son qoyub. 2020-ci il 10 noyabr tarixli üçtərəfli Bəyanatdan sonra Ermənistan yenə də qəddarlığından əl çəkməyib, mina terrorunu davam etdirib, nəticədə Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda 314 nəfər həmyerlimiz bu terrorun qurbanı olub. Həmişə olduğu kimi, bu dəfə də beynəlxalq təşkilatlar və özünü haqq-ədalətin, humanizmin, insan hüquq və azadlıqlarının carçısı hesab edən dövlətlər Ermənistanın mina terrorunu susqunluqla qarşılayıb. Dəfələrlə bəyan edilib ki, üçtərəfli bəyanatın 4-cü bəndi kobudcasına pozulur, qanunsuz erməni silahlı qüvvələri Azərbaycan ərazisindən hələ də çıxarılmır, hərbi fəaliyyətləri davam edir və ərazilərimizi minalayırlar. Bu ədalətsizlik və beynəlxalq hüquq normalarına hörmətsizlik Ermənistanı getdikcə daha da azğınlaşdırdı və onlar bir neçə gün əvvəl polis əməkdaşlarının, mülki əhalinin ölümünə səbəb olan növbəti mina terrorunu həyata keçirdilər. Budəfəki terror aktı Azərbaycanın səbir kasasını daşdırdı və Qarabağda lokal xarakterli antiterror tədbirlərinin keçirilməsini qaçılmaz etdi. Mina terroru nəticəsində 9 şəhid verən Azərbaycan antiterror əməliyyatına başladı.

"Ağır relyef şəraitində, düşmən tərəfindən uzun illər böyük mühəndislik işləri nəticəsində istehkamların mövcudluğu şəraitində, düşmən mövqelərinin təpələrdə, əlverişli yerlərdə yerləşdirilməsinə baxmayaraq, bizim hərbçilərimiz qəhrəmanlıq, peşəkarlıq göstərmişlər və qısa müddət ərzində bütün istiqamətlər üzrə əhəmiyyətli dərəcədə hərbi uğurlar əldə etmişlər. Ermənistan dövlətinin Azərbaycan ərazisində qanunsuz yerləşdirilmiş və Ermənistan dövlətinin öhdəliyinə baxmayaraq, bu günə qədər çıxarılmamış ordunun böyük hissəsi tamamilə məhv edilmişdir. Hərbi texnika məhv edilmişdir və sıradan çıxarılmışdır".

Lokal xarakterli antiterror əməliyyatı zamanı Azərbaycan öz vətəndaşlarının təhlükəsizliyini təmin etməyə nail oldu, mülki əhali demək olar ki, zərər görmədi. Azərbaycan Silahlı Qüvvələri ərazidə mülki əhalini hədəf götürmədi, yalnız hərbi hədəflər vuruldu, insanların təhlükəsizliyinin təmin edilməsi, həyatının qorunması üçün tədbirlər görüldü, əhalinin cəmləşdiyi yaşayış məntəqələrinə daxil olunmadı. Əhaliyə qəti şəkildə antiterror tədbirlərinin keçirildiyi ərazilərdə durmamaq, öz evlərindən çıxmamaq, hərbi obyektlərin yaxınlığında olmamaq, yaranan problemlərin həlli ilə bağlı hərbçilərə müraciət etmək tövsiyə olundu, insanların humanitar problemlərinin həlli üçün zəruri işlər görüldü. Həmçinin Azərbaycan tərəfi sülhməramlıların öz funksiyalarını yerinə yetirməsi üçün tam şərait yaratdı.

Beləliklə, 1 gün davam edən əməliyyat separatçıların təslim olması və Bakının şərtlərini qəbul etməsi ilə yekunlaşdı.

Ekspert bildirib ki, Azərbaycan Ordusu cəmi 24 saat ərzində hədəflərinə nail oldu: “Qarabağdakı xunta rejimi ağ bayraq qaldıraraq, təslim olduğunu açıqladı. Azərbaycan Ordusu bu əməliyyatları kifayət qədər böyük peşəkarlıqla və yüksək dəqiqlikdə nöqtə zərbələri endirməklə icra etdi. Nəticə etibarilə bütün dünyaya Azərbaycan Ordusunun imkan və potensialının nə qədər yüksək olduğunu bir daha göstərdi”.

“Ordumuzun bölmələri qanunsuz erməni silahlı birləşmələrinə aid hərbi hədəfləri peşəkarlıqla darmadağın edərək mühüm əraziləri təmizlədi. Qarşı tərəfin mövqeləri təpələrdə, əlverişli yerlərdə olda da, hərbçilərimiz böyük qəhrəmanlıq, şücaət, peşəkarlıq göstərdi və düşməni məğlub etdi. Bununla da erməni separatçıları silahı yerə qoyaraq, Vətən müharibəsində olduğu kimi, ağ bayraq qaldırdılar. Danışıqlar üçün başqa ölkələrə yox, bizim təyin etdiyimia yerə - Yevlaxa gəldilər”.

“Bu tədbirlər həm də ona görə çətinlik yaradırdı ki, erməni silahlı birləşmələri hərbi obyektləri mülki insanların arasında cəmləyirdi. Məqsəd dünyaya car çəkmək idi ki, Azərbaycan mülki əhalini hədəfə alır, amma niyyətləri baş tutmadı. Səsgücləndiricilərlə və başqa müxtəlif vasitələrlə mülki insanların təhlükəsiz yerə yönəldilməsi ilə hərbi obyektləri zərgər dəqiqliyi ilə məhv etdilər. Nəticədə mülki əhalinin heç biri zərər görmədi”.

“Qısa antiterror tədbirləri nəticəsində bölgədəki separatçı rejimin qalıqları təslim olmağa məcbur edildi. Bununla da qondarma separatçı cinayətkar rejim süquta uğradı. Təbii ki, bu qələbə Azərbaycan dövlətinin, ordusunun və xalqının tarixi bir qələbəsidir. Regionda, xüsusən də, Qarabağda sülh quruculuğu inşası prosesi daha da sürətlənəcək. Eyni zamanda, bu tədbirlər ordumuzun yüksək döyüş qabiliyyətini, əzmini bir daha nümayiş etdirdi. Hesab edirəm ki, bu, bölgədə sülh quruculuğu proseslərinə əhəmiyyətli dərəcədə ciddi təsir göstərəcək”.

“Bütün dünya gördü ki, Azərbaycan bir neçə il öncə danışıqlar prosesində iştirak edərək, məsələnin dinc yolla həllinə çalışırdısa, bu sadəcə olaraq humanizm və regionda sülh xatirinə idi. Azərbaycanın gücü hər zaman torpaqlarımızın hərbi yolla azad edilməsinə imkan verib. Məhz bunu da 2020-ci ildə 44 günlük müharibə və 2023-cü ildə lokal xarakterli anti-terror tədbirləri ilə nümayiş etdirdik. Cəmi bir gün davam edən antiterror tədbirləri bir daha nümayiş etdirdi ki, Azərbaycan olduqca güclü və geniş hərbi potensiala malikdir. Separatizm dövlətin konstitusiya quruluşuna qarşı birbaşa çağırışdır. Azərbaycan ərazisində separatizmin köklərini tam kəsməyincə, tam təhlükəsizlik mühitindən danışmaq mümkün deyil. Buna görə də antiterror tədbirlərini həyata keçirməklə milli və dövlət təhlükəsizliyinə olan təhdidlərin aradan qaldırılması üçün çox təsirli addım atdıq”.

Millət vəkilinin dediyinə görə, Qarabağ bölgəsində yerləşən Ermənistan silahlı birləşmələrinin silahı yerə qoyması, döyüş mövqelərindən və hərbi postlardan çıxması və tam şəkildə tərksilah olunaraq ərazilərini tərk etməsi, qeyri-qanuni erməni silahlı dəstələrinin buraxılması, eyni zamanda, paralel şəkildə bütün silah-sursat və ağır texnikanın təhvil verilməsi ilə bütün ölkə ərazisində suveren hüquqlarımız tam bərqərar olur.

“Azərbaycan antiterror tədbirlərinə start verərkən tamamilə aydın və legitim hədəflərlə yola çıxmışdı. Biz Qarabağda erməni silahlı qüvvələri tərəfindən gözlənilən genişmiqyaslı təxribatların qarşısının alınması, Ermənistan silahlı qüvvələrinin birləşmələrinin tərksilah edilərək ərazilərimizdən çıxarılması, onların hərbi infrastrukturunun zərərsizləşdirilməsi, dinc əhali, o cümlədən ərazidə aparılan bərpa-quruculuq işlərinə cəlb olunmuş mülki işçilər və hərbi qulluqçularımızın təhlükəsizliyinin təmin olunmasını tələb edirdik. Yekun məqsəd isə separatçıların mövcud olduğu boz zonada Azərbaycanın konstitusion quruluşunu bərpa etməyi hədəfləyirdik. Sirr deyil ki, qarşımızda muzdlu döyüşçülərdən ibarət şəxsi heyət dayanırdı və irəliyə addım atmaq üçün yarmalı olduğumuz illərlə möhkəmlənmiş müdafiə mövqeləri var idi. Üstəlik, hərbi mövqelər qəsdən yaşayış məskənləri arasında, iaşə obyektlərinin yaxınlığında yerləşdirilmişdi ki, hər hansı hərbi əməliyyat çərçivəsində mülki əhalidən sipər kimi istifadə edilsin. Habelə siyasi situasiya da kifayət qədər mürəkkəb idi və aralarında BMT Təhlükəsizlik Şurasının daimi üzvləri də olmaqla bəzi dövlətlər tərəfindən separatçılara açıq formada dəstək verilirdi. Belə mürəkkəb hərbi-geosiyasi şəraitdə mümkün ehtimallardan daha qısa zaman kəsiyində düşmənin diz çökdürülməsi dünya hərb tarixinin qızıl səhifələrindən biridir”.

"Təslimin şərtləri var. Əsas tələblərdən biri silah-sursatın təhvil verilməsi, hərbi birləşmələrin buraxılması və Ermənistan hərbçilərinin Azərbaycanı tərk etməsidir. Digər önəmli məqam isə Qarabağdakı ermənilərin reinteqrasiya məsələsidir. Əlbəttə, Qarabağdakı ermənilər rəsmi Bakı qarşısında hansısa şərt irəli sürə bilməz. Ermənilər Bakı ilə dialoqa, müzakirə aparacaqlarına razılıq veriblər. Ola bilsin, görüşlərdə, təmaslarda Rusiya sülhməramlılarının nümayəndələri də iştirak etsin. Amma antiterror tədbirlərindən əvvəlki vəziyyət olmayacaq. Bundan sonra Qarabağla bağlı bütün proses Azərbaycan Konstitusiyası çərçivəsində həyata keçiriləcək. Qarabağda yaşamaq və vətəndaşlıq almaq istəyən ermənilər də rəsmi Bakının bütün şərtlərinə, tələblərinə qeyd-şərtsiz əməl etməlidirlər. Ya da torpaqlarımızı tərk etməlidirlər, başqa yol yoxdur".